پایش بلند مدت خشکسالی های ارومیه با استفاده از شاخص کمبود توأم

پایش و پیش­بینی خشکسالی­ها، بویژه تعیین دقیق زمان شروع و تداوم آن، اهمیت ویژه­ای در مدیریت منابع آبی و برنامه­­ریزی جهت کاهش اثرات مخرب خشکسالی دارد. در این مطالعه خشکسالی­های هواشناختی ارومیه در دوره آماری2011-1951 با استفاده از شاخص کمبود توأم (jdi) و شاخص بارش استاندارد شده متداول (spi) و شاخص spi اصلاح شده () مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که استفاده از شاخص  تا حدود زیادی معایب spi متداول را برطرف می­کند و تغییرات فصلی بارش را در محاسبه شاخص spi لحاظ می­نماید. با این حال شاخص  نیز همانند شاخص spi متداول به مقیاس زمانی حساسیت نشان می­دهد، زیرا ممکن است نتایج ناسازگار در مقیاس­های زمانی مختلف ظاهر شود و این موضوع باعث سردرگمی محققان در ارزیابی خشکسالی ها می­شود. برای حل این مشکل از شاخص کمبود توأم استفاده شد. شاخص jdi با ایجاد توزیع توأم شاخص های  با مقیاس های زمانی 1 تا 12 ماهه با استفاده از توابع مفصل بدست می­آید. نتایج محاسبه شاخص jdi نشان داد که ارومیه یک سلسله خشکسالی بلندمدت و شدید (1-jdi<)  را در خلال سال­های 1996 تا 2011 تجربه کرده است. بطوریکه در این دوره (2011-1996) از کل 192 ماه، 101 ماه خشک (jdi<0) بوده است. همچنین دوره­های خشک از شدت بیشتری (نسبت به دوره­های تر) برخوردار بوده­اند. این خشکسالی­ها عواقب زیست محیطی وخیمی از جمله خشک شدن دریاچه ارومیه را بهمراه داشته است.